Daha yüksek erişilebilirlik modunu aç
Daha yüksek erişilebilirlik modunu kapat
T.C. TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI
ŞAP ENSTİTÜSÜ
Görme Engelli
×
  • Anasayfa
  • ENSTİTÜMÜZ
    TARİHÇEMİZ
    GÖREVLERİMİZ
    ENSTİTÜ MÜDÜRÜ
    ESKİ MÜDÜRLERİMİZ
    ORGANİZASYON ŞEMASI
  • ARAŞTIRMALAR
    BİTEN PROJELER
    DEVAM EDEN PROJELER
  • LABORATUVAR VE ÜNİTELERİMİZ
    TİP TAYİNİ VE MOL. EPİD. LAB.
    SEROLOJİ LAB.
    VASAT HAZIRLAMA LAB.
    HÜCRE KÜLTÜRÜ LAB.
    VİRUS KÜLTÜR LAB.
    AŞI HAZIRL. VE TAKSİM LAB.
    SU ARITMA ÜNİTESİ
    ÜRETİM ÖNCESİ KONTROL LAB.
    ÜRETİM AŞAMASI KONTROL LB.
    ÜRETİM SONRASI KONTROL LB.
    HÜCRE BANKASI LAB.
    VİRUS BANKASI LAB.
    HÜCRE KÜLTÜR KOLEKSİYONU
    TEKNİK SERVİS
    DENEY HAYVANLARI ÜNİTESİ
    EPİDEMİYOLOJİ ÜNİTESİ
    NUMUNE KABUL VE RPR. ÜNT.
    BİYOGÜVENLİK ÜNİTESİ
  • ŞAP HASTALIĞI
    GENEL BİLGİ
    TARİHİ
    DÜNYA'DA ŞAP HASTALIĞI
    TÜRKİYE'DE ŞAP HASTALIĞI
    ETİYOLOJİ
    EPİDEMİYOLOJİ
    PATOGENEZ
    KLİNİK TABLO
    TEŞHİS
    KORUNMA VE KONTROL
    EKONOMİ VE TİCARETE ETKİSİ
    MEVZUAT
  • WEST EURASİA FMD
  • HÜCRE KÜLTÜRÜ TALEBİ
  • SURVEYANS ÇALIŞMALARI
  • FORMLAR VE SUNULAR
  • NUMUNE GÖNDERME
  • İLETİŞİM
Skip Navigation LinksŞap Enstitüsü

Türkiye'de Şap Hastalığı

Şap hastalığı Türkiye'de uzun zamandan beri Dabak veya Şap olarak bilinmektedir. İlk istatistiki bilgiler 1914 yılında yayınlanan Tarım İstatistiklerinde vardır. Osmanlı döneminde özellikle Trakya bölgesinde olmak üzere birçok salgın görülmüştür.Bu bilgilere göre 1914 yılında Osmanlı ülkelerinde 9455 şap vakası tespit edilmiş ve hastalığa yakalanan hayvanlardan 4327’si ölmüştür. Ayrıca ülkemizde Balkan ve Birinci Dünya Savaşları sırasında birkaç defa tehlikeli yayılmalar gösterdiği bilinmektedir.

Ülkemizde 1952 yılına kadar Şap hastalığına neden olan virus tipleri hakkında bilgi yoktu. 8 Ocak 1952 de çeşitli bölgelerden toplanan 4 virus izolatının Fransa’da test edilmesi sonucu 2 izolatın A, 1 izolatın O ve 1 izolatında C tipi olduğu anlaşılmıştır.
 
SAT-1 1962 de Afrika dışında ilk olarak Bahreyn'de görülmüştür. Kısa sürede Mezopotamya bölgesine yayılmış ve Orta-Doğu ve Anadolu'yu içine almıştır. Avrupa Şap Komisyonu 20-21 Temmuz 1962 de Roma'da çok acil olarak toplanmış FAO kaynaklarından Türkiye'ye tip spesifik aşının temini kararlaştırılmıştır. Aşılamaya 1962 yılında başlanmıştır. FAO ile işbirliği ile Trakya tampon bölge ilan edilmiştir. Yetersiz aşı nedeniyle önce sadece Edirne, daha sonra Kırklareli ve Tekirdağ illeri ve Eceabat, Gelibolu ilçeleri de tampon bölgeye dahil edilmiştir.
 
SAT-1 3 Ekim 1963 ten sonra Trakya'da görülmemiştir. 21 Haziran 1965' ten sonrada Anadolu'da bu tipe karşı aşılama yapılmamıştır. A22 ve O1 e karşı aşılamaya devam edilmiştir.1967-71 arasında Trakya'nın durumunun iyileştirilmesine ve aşı üretiminin arttırılmasına çalışılmıştır.
 
Asia-1 tipi 1 Ağustos 1973' de İran'dan Türkiye'ye bulaşmıştır. Ankara'da FAO, OIE ve AT temsilcileri ile birlikte acil bir toplantı yapılmış ve yeniden belirlenen tampon bölge için Şap Enstitüsü'nün üretim kapasitesinin yıllık 90 milyon doza çıkarılması için kaynak düşünülmüştür. Tampon bölgede trivalan aşı ile aşılama yapılmıştır.Bunun sonunda hastalık kısa sürede kontrol altına alınmıştır. 1987 yılına kadar trivalan aşı kullanılmıştır.
 
1970 yılında tampon bölgedeki il sayısı arttırılmıştır. Trakya’daki bütün iller ve Çanakkale, İstanbul, Balıkesir, Bursa, Kocaeli, Sakarya batı tampon bölgesine; Suriye ve Irak sınırında Hatay, Gaziantep, Ş.Urfa, Mardin illeri sınırdan 20 km içeriye kadar Güney-Doğu tampon bölgesine dahil edilmiştir. 1983 te Hakkari, Van, Ağrı, Kars illerinin sınırdan 20 km içeride bulunan köyleri de tampon bölgeye dahil edilmiştir. 1986 yılında Bilecik, Siirt, Diyarbakır ve Erzurum tampon bölgeye dahil edilmiş, fakat bir yıl sonra Diyarbakır ve Erzurum Aydın ve İzmir ile yer değiştirmiştir. 1988 de, tampon bölgedeki il sayısı Afyon, Bolu, Eskişehir, Kütahya, Manisa, Uşak ve Zonguldak'ında katılımı ile 28' e çıkmıştır.
 
Ekim 1989 yılında Brüksel'de yapılan Şap Zirvesinde alınan karar gereğince tampon bölge Trakya'dan Anadolu'ya kaydırılmış, Trakya'ya Ari Bölge statüsü verilmiş ve 1990-91 yılında Trakya'da aşılamaya son verilmiştir. Trakya'ya ari bölge statüsü verilmesinin bir amacı Trakya'dan Avrupa pazarına ihracat yapmaktır. Ancak bu bölgede zaman zaman hastalığın tekrar görülmesi ari bölge statüsünün değişmesine neden olmaktadır. 9 Kasım 2007 tarihinden buyana bölgede hastalık görülmemiştir ve arilik statüsünün tekrar verilmesi için OIE’ye başvuruda bulunulmuştur.
 
Şap hastalığının kontrolü için karantina tedbirleri ile birlikte aşılama 1962 yılından beri uygulanmaktadır.
        
Türkiye'de 1914 yılından beri değişik tarihlerde A, O, C, SAT-1 ve Asia-1 tipleri teşhis edilmiş ve ekzotik tipler eradike edilmiştir.
 
2000 yılından sonra hastalık mihraklarında  A,  O ve Asia-1 tipleri tespit edilmiştir.

​

İLETİŞİM

    Şap Enstitüsü
  • Adres : Dumlupınar Bulvarı No:35 (Eskişehir Yolu 7. Km) 06044 Çankaya/ANKARA HESAP NO: Halkbank Çukurambar Şubesi Şap Enstitüsü Döner Sermaye Saymanlığı (DSS) TR70 0001 2001 3100 0005 1000 18 Doğanbey Vergi Dairesi 8000492127

  • Telefon : 0312 287 36 00 (6 hat)

  • Faks : 0312 287 36 06

  • E-Posta : sap@tarimorman.gov.tr

satis@tarimorman.gov.tr

sales@tarimorman.gov.tr

abuse@tarimorman.gov.tr

webmaster@tarim.gov.tr

abuse@tarim.gov.tr

hr@tarim.gov.tr

info@tarim.gov.tr

ik@tarim.gov.tr

contact@tarim.gov.tr

Android
IOS

HIZLI MENÜ

  • Kullanıcı Girişi
  • Biyogüvenlik
  • e-Kütüphane
  • e-İmza Servisi
  • Intranet
  • Hizmet İçi Eğitim
  • Bakanlık e-Posta
  • Arabuluculuk
  • KVKK
  • Bilgi Güvenliği İhlal Bildirimi

ACİL NUMARALAR

  • 180 / Tarım İletişim Merkezi
  • 174 / Gıda Hattı
  • 112 / Orman Yangın
©2025 Tüm hakları saklıdır. TÜRKİYE CUMHURİYETİ TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI