Bölüm faaliyetleri
Enstitünün sorumluluk alanına giren İl ve İlçelerde etiyolojisi ortaya konamamış veya tedaviye cevap vermeyen vakalar ile salgın hastalık şüphesi durumunda gönderilen veya getirilen her türlü hayvan materyalleri ve biyopsi materyallerinin patolojik teşhisini yapar. Adli olaylarda hastalığın patolojik bulguları veya ölüm nedeni konusunda bir yaklaşım veya sonuç verir. Bölüm, çift kabuklu yumuşakçaların ekzotik ve ekzotik olmayan ihbarı mecburi 4 hastalığı ve 3 ruminant hastalığı konusunda TS EN ISO/IEC 17025 standardına göre akreditedir.
Hastalık İzleme ve Takip Programları kapsamında; Enstitünün sorumluluk alanına giren illerde 2001 yılından itibaren Ulusal BSE İzleme ve Takip Programını yürütür. 2003 yılında Scrapie ve FSE hastalıkları da bu programa dahil edilmiştir. Çift Kabuklu Yumuşakça Hastalıkları Ulusal Referans Laboratuvarı'nın bir birimi olarak ihbarı mecburi hastalıklar dahil yumuşakça hastalıklarının histolojik teşhisini yapar. 2004 yılından itibaren Çift Kabuklu Yumuşakça Hastalıkları Ulusal İzleme ve Takip Programlarını hazırlar ve yürütür.
Enstitünün sorumluluk alanına giren İl ve İlçelerde çalışan resmi ve serbest veteriner hekimler ile diğer Araştırma Enstitülerinde görevli uzman ve aday veteriner hekimlere teorik ve uygulamalı hizmet içi eğitim seminerleri verir. Bölümde yeni göreve başlayan aday araştırıcıların eğitim programlarını hazırlar ve uygulatır.
Hayvan sağlığı ve hayvan hastalıkları ile mücadele konularında alt komisyon ve yönetmelik çalışmalarına katılır.
Ayrıca çalışma alanına giren konularda araştırma projeleri hazırlar ve yürütür. Hayvan sağlığı konularında veya araştırma sonuçlarına ilgili bildiri, makale, derleme ve poster gibi yayım hizmetlerini gerçekleştirir.
1- Devam Eden Araştırmalar: Yoktur.
2- Biten Araştırmalar
Ayşen BEYAZIT, Öznur YAZICIOĞLU, Gülçin ERDAL, M. Melih SELVER, Sami TAY, M. Ziynet GÜNEN. Ege Bölgesindeki Çipura (Sparus aurata L) ve Levrek (Dicentrarchus labrax L) İşletmelerinde Myxosporean (Myxozoa) Parazitlerin Yayılışının Araştırılması. Proje No. TAGEM / HS /10/09/02/177. 2013
3- Yayınlar
- AVSEVER, L., ÇAVUŞOĞLU, C., GÜNEN, M. Z., YAZICIOĞLU, Ö., ESKİİZMİRLİLER, S., DİDİNEN, B. I., TUNALIGİL, S., ERDAL, G., ÖZDEN, M. : The first report of Mycobacterium marinum isolated from cultured meagre, Argyrosomus regius. Bull. Eur. Ass. Fish. Pathol., 34 (4): 122-127, 2014.
- İÇİN, S., YAZICIOĞLU, Ö. İnfeksiyöz Bursal Hastalığı ve Newcastle Hastalığına Karşı İnaktif Kombine Aşı Hazırlanması ve Etkinliğinin Araştırılması. Bornova Vet. Bil. Derg., 36 (50): 19-28, 2014.
- Meriç Lütfi AVSEVER, Mevlüt Melih SELVER, Öznur YAZICIOĞLU, Erol TOKŞEN, Sami TAY, Gülçin ERDAL, Münevver Ziynet GÜNEN. The first report of diplostomiasis from cultured rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) in Turkey. Ankara Vet Fak Derg., 63: 377-381, 2016.
- Meriç Lütfi AVSEVER, Cengiz ÇAVUŞOĞLU, Öznur YAZICIOĞLU, Seza ESKİİZMİRLİLER, Gülçin ERDAL, Münevver Ziynet GÜNEN, Serra TUNALIGİL, Bayram ALPARSLAN, Adil AKSOY. New spoligotyping pattern of Mycobacterium bovis isolates from farm animals in Turkey. Ankara Vet Fak Derg., 64 (1): 37-43, 2017.
Tebliğler:
- Fethiye ÇÖVEN, Öznur Yazıcıoğlu, Ziynet Günen, Gülçin Erdal, Ercüment Ertunç, İsmail Şahindokuyucu. Infectious Laryngotracheitis virus in layer chickens in Turkey. 32nd World Veterinary Congress (WVC), İstanbul, Turkey, 13-17 September 2015. (Oral presentation)
· Fethiye ÇÖVEN, Öznur YAZICIOĞLU, K. Tayfun ÇARLI, Nurhan NECİP, Ziynet GÜNEN, Gülçin ERDAL, Ercüment ERTUNÇ, İsmail ŞAHİNDOKUYUCU. Türkiye'de yumurtacı sürülerde infectious laryngotracheitis virus enfeksiyonu. XII. Veteriner Hekimleri Mikrobiyoloji Kongresi, Kapadokya, 30 Ağustos-02 Eylül 2016. (Tebliğ)
4- Eğitimler (2017)
06-17 Mart 2017: Deney Hayvanları Kullanımı ile İlgili Eğitim Sertifikası Kursu (2 Bölüm Uzmanı katıldı)
5- Ülkesel Referanslıklar
Çift Kabuklu Yumuşakça Hastalıkları Referans Laboratuvarında görev almakta.
PATOLOJİK MUAYENE İÇİN GÖNDERİLECEK MATERYALLERDE ARANAN ŞARTLAR
- Muayeneye alınacak hayvan veya organ/doku materyalleri, hasta veya yeni ölmüş hayvan veya hayvanlara ait olmalıdır.
- Otoliz ve Kokuşma bulguları şekillenmemiş olmalıdır.
- Özellikle sıcak mevsimlerde gönderilen ölü hayvan veya bunlara ait materyaller için soğuk koşullarda nakil sağlanmalıdır.
- Nekropsisi yapılan hayvanlardan alınan organ/doku materyalleri, şüphelenilen hastalığa uygun örneklerden oluşmalı ve %10 formalin solüsyonu içinde ya da soğuk şartlarda gönderilmelidir.
- İzleme ve hastalık/ölüm olaylarına ilgili olarak alınan çift kabuklu yumuşakça örnekleri, her yıl Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü'nün ilgili tamimi Eklerinde belirtilen Bilgi Formları ile birlikte ve uygun koşullarda gönderilmiş olmalıdır.
PATOLOJİK MUAYENE İÇİN HASTALIKLARA GÖRE MATERYAL SEÇİMİ:
Hastalık Adı | Gerekli Organ/Doku Örnekleri |
Rinderpest (Sığır vebası) | Lezyonlu ağız mukozası kısımları (dil, dudak, yanak papillaları, damak) ve tonsiller |
Leptospirosis | Karaciğer ve böbrek örnekleri |
Paratuberculosis | Bağırsak (özellikle terminal ileum ve ileosekal valvül, jejunum, duodenum, sekum, kolon, rektum) ve mezenteryal lenf düğümleri |
Tuberculosis | Akciğer, karaciğer, dalak, böbrek, bağırsak, plöra ve periton örnekleri, lezyon gözlenen lenf düğümleri (özellikle baş ve göğüs lenf düğümleri) |
Theileriosis | Büyümüş lenf düğümleri, akciğer, karaciğer, dalak, böbrek ve beyin örnekleri |
Malignant Catarrhal Fever (Corysa Gangrenosa bovum) | Göz, beyin, böbrek, karaciğer, akciğer, böbrek, lenf düğümleri, dil ve dudak gibi ağız mukozası kısımları |
Bovine Spongiform Ensefalopati (BSE) | 30 ay ve üzeri yaştaki sığırlarda;-sinirsel bulgu göstererek ölen -aniden ölen ve -mezbahada hastalıktan şüphelenilen sığırlarda tüm beyin dokusu. -özel acil kesime tabi tutulan sığırlarda beyin kökü. 36 ay ve üzeri yaşta kesime tabi tutulan ithal ve diğer sığırlarda; beyin kökü |
Scrapie | 18 ay ve üzeri yaştaki sinirsel bulgu göstererek ölen koyun-keçilerde tüm beyin dokusu. |
Peste des petits ruminants (Koyun-Keçi vebası) | Lezyonlu ağız mukozası kısımları (dil, dudak, yanak papillaları, yumuşak damak) ve tonsiller, akciğer |
Ovine Pulmoner Adenomatosis | Akciğer örnekleri |
Sheep Pox and goat pox (Koyun-Keçi çiçeği) | Lezyonlu deri kısımları, dil, dudaklar, akciğer, karaciğer, böbrek örnekleri |
Foot and Mouth (Şap Hastalığı) | Aniden ölen genç hayvanlarda kalp örneği |
Hastalık Adı | Gerekli Organ/Doku Örnekleri |
Contagious Ecthyma | Lezyonlu ağız mukozası (dil, dudak, yanaklar, damak) kısımları |
Listeriosis | Sinirsel bulgu gösterek ölen hayvanlarda beyin. |
Coenurosis | Sinirsel bulgu gösterek ölen hayvanlarda beyin. |
Toxoplasmosis | İç organ örnekleri (akciğer, karaciğer, kalp, böbrek) ve beyin |
White muscle disease (Beyaz Kas Hastalığı) | İskelet kası örnekleri (özellikle bacak kasları), diyafram ve kalp |
Enzootik ataxie | Beyin ve medulla spinalis |
Equine rhinopneumonitis | Sekum, kolon, dalak, lenf düğümleri, böbrek üstü bezleri (adrenler) |
Equine viral arteritis (EVA) | Atık fötüse ait dokular (akciğer, karaciğer, dalak) Sinirsel bulgu göstererek ölen atlarda beyin ve medulla spinalis örnekleri |
Kanatlı Tüberkülozu | İç organ örnekleri (karaciğer, dalak, bağırsaklar) |
Kanatlıların Enfeksiyöz Laryngotracheitis Hastalığı | Larynx ve trachea örnekleri |
Avian pox (Kanatlı Çiçeği) | Lezyonlu deri kısımları, ağız mukozası, ösefagus, larynx ve trachea örnekleri |
Kanatlıların Enfeksiyöz Bursal Hastalığı (Gumboro Hastalığı) | Bursa Fabricius örnekleri |
Kanatlıların Marek Hastalığı | Tümoral oluşum gözlenen ya da büyüme tespit edilen iç organ örnekleri ( karaciğer, dalak, böbrek, kalp, bezli mide, akciğer, gonadlar, bağırsak, pankreas, bursa Fabricius, beyin, beyincik), deri, göz ve periferal sinir örnekleri |
Kanatlıların Leucosis Hastalığı | Tümoral oluşum gözlenen ya da büyüme tespit edilen iç organ örnekleri ( karaciğer, dalak, böbrek, kemik iliği, kalp, bezli mide, bursa Fabricius, akciğer, gonadlar, mezenteryum) |
Hastalık Adı | Gerekli Organ/Doku Örnekleri |
Avian Encephalomyelitis (Epidemic Tremor) | Beyin, beyincik ve iç organ örnekleri (bezli mide, bağırsak, pankreas, karaciğer, kalp) |
Inclusion Body Hepatitis (Kanatlıların Adenovirus Enfeksiyonları) | Karaciğer örnekleri |
Tavşanların Encephalocytozoon Enfeksiyonu | Sinirsel bulgu göstererek ölen hayvanlarda beyin, karaciğer, böbrek ve kalp örnekleri |
Canine Distemper (Köpek Gençlik Hastalığı) | İç organ örnekleri (akciğer, dalak, mide mukozası, böbrek, idrar kesesi) ve beyin |
Canine Parvovirus Enfeksiyonu | İnce bağırsak örnekleri ve kalp |
İnfectious Canine Hepatitis | Karaciğer, dalak, böbrek ve beyin örnekleri |
Feline Panleukopenia | Yetişkinlerde ince bağırsak örnekleriYeni doğanlarda beyin |
Feline Spongiform Ensefalopati (FSE) | Sinirsel bulgu göstererek ölen tüm kedilerde beyin |
Çift Kabuklu Yumuşakçaların Bonamiosis Hastalığı | Bütün halde istiridye |
Çift Kabuklu Yumuşakçaların Marteiliosis Hastalığı | Bütün halde istiridye, midye |
Çift Kabuklu Yumuşakçaların Perkinsosis Hastalığı | Bütün halde akivades |
Dermatomycosis | Lezyonlu deri kısımları |
Derin mycose'lar | Lezyonlu iç organ örnekleri (akciğer, deri, karaciğer, böbrek, böbrek üstü bezleri, kemik, beyin, uterus |
Tüm hayvan türlerinde Neoplasmlar | Tümör biyopsi örnekleri |
Hastalık Adı | Gerekli Organ/Doku Örnekleri |
Tüm hayvan türlerinde spesifik bir hastalık şüphesi olmayan ölüm olayları | Büyük ve küçük baş hayvanlarda; iç organ örnekleri (karaciğer, dalak, böbrek, kalp, akciğer, bağırsak) ve sinirsel bulgu varsa beyin, Tavuklarda; iç organ örnekleri (karaciğer, dalak, böbrek, kalp, akciğer, duodenum, pankreas, bezli mide, gizzard) ve beyin-beyincik, Balık ve yumuşakçalarda; hastalıktan etkilenen farklı yaşlardan bütün halde balık ve yumuşakça örnekleri |