Patoloji Laboratuvarı

Bölüm Faaliyetleri

Enstitünün sorumluluk alanına giren İl ve İlçelerde etiyolojisi ortaya konamamış veya tedaviye cevap vermeyen vakalar ile salgın hastalık şüphesi durumunda gönderilen veya getirilen her türlü hayvan materyalleri ve biyopsi materyallerinin patolojik teşhisini yapar. Adli olaylarda hastalığın patolojik bulguları veya ölüm nedeni konusunda bir yaklaşım veya sonuç verir. Bölüm, çift kabuklu yumuşakçaların ekzotik ve ekzotik olmayan ihbarı mecburi 4 hastalığı ve 3 ruminant hastalığı konusunda TS EN ISO/IEC 17025 standardına göre akreditedir.

 

Hastalık İzleme ve Takip Programları kapsamında; Enstitünün sorumluluk alanına giren illerde 2001 yılından itibaren Ulusal BSE İzleme ve Takip Programını yürütür. 2003 yılında Scrapie ve FSE hastalıkları da bu programa dahil edilmiştir. Çift Kabuklu Yumuşakça Hastalıkları Ulusal Referans Laboratuvarı'nın bir birimi olarak ihbarı mecburi hastalıklar dahil yumuşakça hastalıklarının histolojik teşhisini yapar. 2004 yılından itibaren Çift Kabuklu Yumuşakça Hastalıkları Ulusal İzleme ve Takip Programlarını hazırlar ve yürütür.

Enstitünün sorumluluk alanına giren İl ve İlçelerde çalışan resmi ve serbest veteriner hekimler ile diğer Araştırma Enstitülerinde görevli uzman ve aday veteriner hekimlere teorik ve uygulamalı hizmet içi eğitim seminerleri verir. Bölümde yeni göreve başlayan aday araştırıcıların eğitim programlarını hazırlar ve uygulatır.

Hayvan sağlığı ve hayvan hastalıkları ile mücadele konularında alt komisyon ve yönetmelik çalışmalarına katılır.

Ayrıca çalışma alanına giren konularda araştırma projeleri hazırlar ve yürütür. Hayvan sağlığı konularında veya araştırma sonuçlarına ilgili bildiri, makale, derleme ve poster gibi yayım hizmetlerini gerçekleştirir.

 

Patolojik Muayene İçin Kabul Edilecek Materyaller   

  • Büyükbaşlar hariç hasta veya yeni ölmüş hayvanlar, 
  • Sahada nekropsisi yapılan hayvanlardan alınan organ/doku materyalleri,
  • Biyopsi örnekleri,
  • BSE ve Scrapie İzleme ve Takip Programı kapsamında gönderilen sığır/koyun kafa ya da beyin kökü örnekleri,
  • Çift Kabuklu Yumuşakça Hastalıkları İzleme ve Takip Programı kapsamında hastalık izleme (survey) ya da ölüm olaylarına ilgili olarak gönderilen canlı/ölü yumuşakça örnekleri.

 

Materyallerin Kabul Şartları

  • Gönderilen hayvan veya organ/doku materyalleri, hastalık bulgularını en iyi şekilde gösteren hasta veya yeni ölmüş hayvan veya hayvanlara ait olmalıdır. 
  • Materyaller, şüphelenilen hastalığa uygun doku veya organlardan alınmış olmalıdır.
  • Otoliz ve kokuşma bulguları şekillenmemiş olmalıdır.   
  • Dondurulmadan soğuk şartlarda veya %10 formalin solüsyonu içinde gönderilmiş olmalıdır. 
  • Hastalık izleme (survey) ya da ölüm olaylarına ilgili olarak gönderilen canlı/ölü çift kabuklu yumuşakça örnekleri, her yıl Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü'nce hazırlanan Hayvan Hastalıkları ile Mücadele ve Hayvan Hareketleri Kontrolü Programı'nın ilgili Ek'lerindeki Bilgi Formları ile birlikte ve uygun koşullarda gönderilmiş olmalıdır.
  • Gönderilen materyallere ait evraklar, hayvanı tanımlayıcı bilgiler (tür, yaş, ırk vs.) ile hastalığa ilgili anemnez bilgilerini kapsamalıdır.
  • Materyal resmi yazı ile gönderilmişse, protokolde belirtilen materyal ile gönderilen materyal birbiri ile tutarlı olmalıdır.

     

 

Patolojik Muayene İçin Hastalıklara Göre Materyal Seçimi

 

Hastalık AdıGerekli Organ/Doku Örnekleri
Tuberculosis

Akciğer, karaciğer, dalak, böbrek, bağırsak, plöra ve periton örnekleri,  lezyon gözlenen lenf düğümleri (özellikle baş ve göğüs lenf düğümleri)

Paratuberculosis

Bağırsak (özellikle terminal ileum ve ileosekal valvül, jejunum, duodenum, sekum, kolon, rektum) ve mezenteryal lenf düğümleri

Leptospirosis

Karaciğer ve böbrek örnekleri

Theileriosis

Büyümüş lenf düğümleri, akciğer, karaciğer, dalak, böbrek ve beyin örnekleri

Malignant Catarrhal Fever (Corysa Gangrenosa bovum)

Göz, beyin, böbrek, karaciğer, akciğer, böbrek, lenf düğümleri, dil ve dudak gibi ağız mukozası kısımları

Bovine Spongiform Ensefalopati (BSE)

30 ay ve üzeri yaştaki;

-sinirsel bulgu göstererek ölen

-aniden ölen

-mezbahada hastalıktan şüphelenilen veya

-özel acil kesime tabi tutulan sığırlarda beyin kökü.

 

36 ay ve üzeri yaşta kesime tabi tutulan ithal ve diğer sığırlarda;

beyin kökü

Scrapie           

18 ay ve üzeri yaştaki sinirsel bulgu göstererek ölen koyun-keçilerde tüm beyin dokusu/beyin kökü.

Rinderpest (Sığır vebası)

Lezyonlu ağız mukozası kısımları (dil, dudak, yanak papillaları, damak) ve tonsiller

Peste des petits ruminants (Koyun-Keçi Vebası)

Lezyonlu ağız mukozası kısımları (dil, dudak, yanak papillaları, yumuşak damak) ve tonsiller, akciğer

Ovine Pulmoner Adenomatosis (OPA)Akciğer örnekleri
Enzootik nasal adenokarsinom (ENA)Kafa

Foot and Mouth

(Şap Hastalığı)

Aniden ölen genç hayvanlarda kalp örneği

Sheep and Goat Pox

(Koyun-Keçi Çiçek)

Lezyonlu deri kısımları, dil, dudaklar, akciğer, karaciğer, böbrek örnekleri

Contagious EcthymaLezyonlu ağız mukozası (dil, dudak, yanaklar, damak) kısımları
Listeriosis

Sinirsel bulgu göstererek ölen hayvanlarda beyin.

CoenurosisSinirsel bulgu göstererek ölen hayvanlarda beyin.
Toxoplasmosis

İç organ örnekleri (akciğer, karaciğer, kalp, böbrek) ve beyin

White Muscle Disease

(Beyaz Kas Hastalığı)

İskelet kası örnekleri (özellikle bacak kasları), diyafram ve kalp
Kanatlı Tüberkülozuİç organ örnekleri (karaciğer, dalak, bağırsaklar)
Kanatlıların Enfeksiyöz Laryngotracheitis HastalığıLarynx ve trachea örnekleri

Avian Pox

(Kanatlı Çiçeği)

 

Lezyonlu deri kısımları, ağız mukozası, ösefagus, larynx ve trachea örnekleri

Kanatlıların Enfeksiyöz Bursal Hastalığı

(Gumboro Hastalığı)

Bursa Fabricius örnekleri

Kanatlıların Marek Hastalığı

 

Tümoral oluşum gözlenen ya da büyüme tespit edilen iç organ örnekleri ( karaciğer, dalak, böbrek, kalp, bezli mide, akciğer, gonadlar, bağırsak, pankreas, bursa Fabricius, beyin, beyincik), deri, göz ve periferal sinir örnekleri

Kanatlıların Leucosis Hastalığı

Tümoral oluşum gözlenen ya da büyüme tespit edilen iç organ örnekleri ( karaciğer, dalak, böbrek, kemik iliği, kalp, bezli mide, bursa Fabricius, akciğer, gonadlar, mezenteryum)

Avian Encephalomyelitis (Epidemic Tremor)

Beyin, beyincik ve iç organ örnekleri (bezli mide, bağırsak, pankreas, karaciğer, kalp)

Inclusion Body Hepatitis (Kanatlıların Adenovirus Enfeksiyonları)

Karaciğer örnekleri

Tavşanların Encephalocytozoon Enfeksiyonu

Sinirsel bulgu göstererek ölen hayvanlarda beyin, karaciğer, böbrek ve kalp örnekleri

Canine Distemper

(Köpek Gençlik Hastalığı)

İç organ örnekleri (akciğer, dalak, mide mukozası, böbrek, idrar kesesi) ve beyin

Canine Parvovirus Enfeksiyonu

İnce bağırsak örnekleri ve kalp

Köpeklerin Enfeksiyöz Hepatitisi

(Infectious Canine Hepatitis)

Karaciğer, dalak, böbrek ve beyin örnekleri

Feline Panleukopenia

 

Yetişkinlerde ince bağırsak örnekleri

Yeni doğanlarda beyin

DermatomycosisLezyonlu deri kısımları
Tüm hayvan türlerinde spesifik bir hastalık şüphesi olmayan ölüm olayları

Büyük ve küçük baş hayvanlarda; iç organ örnekleri (karaciğer, dalak, böbrek, kalp, akciğer, bağırsak) ve sinirsel bulgu varsa beyin,

Tavuklarda; iç organ örnekleri (karaciğer, dalak, böbrek, kalp, akciğer, duodenum, pankreas, bezli mide, gizzard) ve beyin-beyincik,

Balık ve yumuşakçalarda; hastalıktan etkilenen farklı yaşlardan balık ve yumuşakça örnekleri

Tüm hayvan türlerinde NeoplasmlarTümör biyopsi örnekleri​​