​

COVID-19 ANTİ-SERUMU İÇİN ÖNEMLİ BİR ADIM DAHA ATILDI…

HAYVANLAR ÜZERİNDE DENEMELERE BAŞLANIYOR

Tarım ve Orman Bakanlığı'nın desteklediği, Etlik Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (Etlik VKMAEM), ve Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü iş birliği içerisinde yürütülen "COVID-19'a Karşı Terapötik Amaçlı Hiperimmunserum (Anti-serum) Üretimi" isimli proje kapsamında Etlik VKMAEM Viroloji Teşhis Laboratuvarında, SARS CoV-2 (COVID-19) virüsü izole edilerek, genetik sekanslama metoduyla virüsün haritasının çıkartılması çalışmalarına başlandı. Projede temel amaç, COVID-19 hastalığı etkeni SARS-CoV-2 virüsüne karşı acil olarak Antiserum geliştirilmesi.

Bütün dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Covid-19'a karşı bilim insanlarının dünya genelinde çalışmaları devam ediyor. 100 yılı aşkın süredir antiserum üretme tecrübesi olan Bakanlığımızın veteriner kontrol enstitüleri ile Türk tıp ve veteriner hekimleri bir kez daha, tedavide hayati önem taşıyan antiserum geliştirilmesi noktasında oldukça tecrübeli olduklarını ortaya koyuyor.

Tarım ve Orman Bakanımız Dr. Sn. Bekir PAKDEMİRLİ'nin eşi Dr. Ahu PAKDEMİRLİ'nin de içerisinde olduğu tıp ve veteriner hekimlerden oluşan ekip Covid-19'e karşı Antiserum geliştirme projesi kapsamında sürdürdüğü çalışmalarda önemli bir aşamaya geldi.

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi Girişimsel Olmayan Etik Kurul'u ve akabinde Ankara İl Sağlık Müdürlüğü izinleri ile pozitif hasta örnekleri toplanarak, Etlik VKMAEM imkânları ile virüs izolasyonları tamamlandı.

Virüs izolasyonu, yüksek miktarda üretilmesi ve inaktivasyonu işlemleri Biyogüvenlik Seviyesi 3 (BSL3) olan laboratuvarda uzman ekip tarafından, kısa sürede tamamlandı. Şimdi ise hayvanlar üzerinde denemelere başlamak için virüs canlılık kontrolleri yapılıyor. Kontrollerin ardından tavşan ve atlar üzerinde denemeler başlayacak.

Denemeler sırasında virus hayvanlarda hastalık yapmayacağı için refahlarında bir bozulma olmadan yaşamlarına devam edeceklerdir. Hayvan denemelerinden sonra Tarım ve Orman Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı ortak çalışmalar yürüterek elde edilen immunglobulinleri, insanlarda kullanıma uygun olarak saflaştıracak ve elde edilen antiserumlar insanlığın hizmetine sunulacak.

ANTİ-SERUM ÇALIŞMALARI SÜRERKEN YÜRÜTÜLEN DİĞER ÇALIŞMALAR

Etlik VKMAEM sadece Anti-serum projesi konusunda çalışmıyor. Hastalığın ortaya çıktığı Wuhan kentinde bulaş kaynağı olarak gösterilen yarasalar konusunda 2020 yılı başında Etlik VKMAEM bünyesinde kurulan Yaban Hayatı Birimi yaban hayatından gelen örneklerde COVID-19 taraması yapmaktadır.

İstanbul ve Ankara'dan gelen atık su numunelerinde COVID-19 taraması yapılarak elde edilen virus sayısından hareket ile popülasyondaki gerçek vaka ortalaması tahmin edilmesi hedeflenmektedir. 

Bu çalışma çok az ülkede yapılmakta ve çok zor bir çalışmadır. Bu enstitüde geliştirilen metot bilimsel bir yayın olarak insanlığın hizmetine sunulmuştur.

Yine marketlerden alınan sürüntüler, çevresel örneklerde, atık sularda ve hayvanlarda rutin COVID-19 testi Etlik VKMAEM'de yapılabilmektedir.

Türkiye doğal zenginlikleri açısından Dünya'nın önde gelen ülkelerinden biridir ve Bakanlığımız bünyesinde birçok tedavi amaçlı tıbbi aromatik bitki üretilmektedir. Anadolu'da fitoterapi uygulamaları çok uzun yıllardır sürdürülmektedir. Etlik VKMAEM ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi multidisipliner bir bakış açısıyla COVID-19'a karşı kullanılabilecek bazı bitkisel ekstraktlarının ve yine Bakanlığımız bünyesinde üretilen uçucu yağların çeşitli hücrelerde üretilen COVID-19'a karşı etkinliği üstüne çalışmalar yapmaktadır.

"VİRUSLER KONUSUNDA ÇOK DENEYİMLİ VE BAŞARILIYIZ"

Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir PAKDEMİRLİ de veteriner hekimleri içinde barındıran çok önemli bir bakanlık olduklarını söyledi. Virolojinin veteriner hekimlikte anabilim dalı olduğunu ve bu nedenle virüsle ve salgın hastalıklar ile ilgili çok fazla çalışma yapıldığını anlatan Pakdemirli, "Başta Etlik ve Pendik olmak üzere bakanlığımıza bağlı 8 tane veteriner kontrol enstitümüz var. Sığır vebası ve kuş gribi gibi salgın hastalıkları yenmiş bir kurumuz. Virüslerin neden oldukları hastalıklar konusunda çok deneyimli ve başarılıyız. Korona virüse karşı hem aşı hem serum konusunda arkadaşlarımız çalışıyor. Yakın bir zamanda önemli gelişmeler kaydedileceğini umut ediyorum" diye konuştu.

ANTİ-SERUM PROJESİNDE KİMLER GÖREV ALIYOR?

Tüm proje ekibi:

Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürü Harun SEÇKİN, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürü Özkan KAYACAN, Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürü Doç. Dr. Fatih KARA, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Hayvan Sağlığı Gıda ve Yem Araştırmaları Daire Başkanı Ramazan BÜLBÜL, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Veteriner Sağlık Ürünleri ve Halk Sağlığı Dairesi Başkanı Mustafa BEBEK, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları ve Biyolojik Ürünler Dairesi Başkanı Prof. Dr. Selçuk Kılıç, Etlik VKMAEM Müdürü Dr. Cevdet Yaralı, Etlik VKMAEM Müdür Yardımcısı Özcan Yıldırım, Etlik VKMAEM Virolojik Teşhis Laboratuvarı Sorumlusu Dr. Sabri Hacıoğlu, Etlik VKMAEM Teknik Koordinatör Dr. Erdem Danyer, Etlik VKMAEM Viral Aşı Üretim Laboratuvarı Sorumlusu Dr. Özden Kabaklı ve Dr. Elvin Çalışkan, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Gülhane Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Dr. Öğretim üyesi Ahu Pakdemirli ve Uzm.Meral SARPER, Etlik VKMAEM Biyogüvenlik seviye 3 Labaratuvar Sorumlusu Dr. Özlem KARDOĞAN, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları ve Biyolojik Ürünler Dairesi Uzman Veteriner Hekim Mehmet Ali KANAT ve Dr. Metin SERİN, Etlik VKMAEM Viral Aşı Üretim Laboratuvarından Züleyha ERGÜN, Hakan TAŞKAYA, Bora ÜNDAR, Ankara 29 Mayıs Devlet Hastanesi Başhekimi Dr. Dilek Dülger ve Dr. Ümmü Sena SARI, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğünden Dr. Erkan TAÇBAŞ, Vet. Hek. Şahin ÇAKIR, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü'nden Dr. Gencay ERGİN, Etlik VKMAEM Deney Hayvanları Ünitesi Sorumlusu Dr. Ufuk ÜLKER.