T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

ÜLKEMİZİN İLK OIE REFERANS LABORATUVARI

Yayın Tarihi : 13.06.2019

           Enstitümüz 1901 yılında kurulduğu günden bu güne, Ülkemiz için çok değerli ilklere imza atmıştır. Mycoplasma Referans Teşhis Laboratuvarımız, Ülkemiz için olan o ilklerden birini daha gerçekleştirmiş ve Dünya da Hayvan Hastalıkları Mücadelesinde otorite olan Dünya Hayvan Sağlığı Teşkilatının tanıdığı ve kabul ettiği OIE Referans Laboratuvarlar listesinde yer almayı başarmıştır. Başta Laboratuvar şefimiz Dr. Ümit ÖZDEMİR olmak üzere, geçmişte emeği geçmiş ve bugün özveri ve disiplinle çalışmaya devam eden, çok değerli Dr. Aysel ÜNSAL BACA, Veteriner Hekimler Hande ERPEK ve Muhammed KARAHAN, Laboratuvar Teknisyeni Muhittin ŞERBETÇİ ve hizmetli Necdet BUDAK’ı bu büyük başarılarından dolayı tebrik eder ve teşekkürlerimizi sunarız.

Dünya Hayvan Sağlığı Teşkilatı (OIE), 25 Ocak 1924 yılında, dünya çapında hayvan sağlığının, hayvan refahının ve veteriner halk sağlığının geliştirilmesi, hayvan hastalıklarının durumu ile ilgili gerçek zamanda güvenilir bilginin paylaşılması, veteriner hekimliğe ait bilimsel bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yayılması, hayvan hastalıklarının daha iyi kontrol altına alınması ve uluslararası dayanışmanın geliştirilmesi amaçları ile kurulmuştur. Merkezi Paris’te yer alan teşkilat, 2016 itibariyle toplam 182 üye ülkeye sahip ve 71 uluslararası ve bölgesel kuruluşla ilişkisini sürdürmektedir. Ülkemiz ise Dünya Hayvan Sağlığı Teşkilatına Üyeliği Kuruluşunun ilk yıllarına denk gelen 1928 yılında gerçekleşmiştir.

OIE standartları, Dünya Ticaret Örgütü tarafından onaylanan uluslararası referans sağlık kuralları olarak tanınmaktadır. Bu standartlar,  OIE’nin bilimsel amaçlarına katkıda bulunan 311 İşbirliği Merkezi ve Referans Laboratuvarı ağında uzman olan, uluslararası olarak bilinen bilim adamları, Uzmanlaşmış Komisyonlar ve Çalışma Grupları tarafından hazırlanmıştır. OIE Referans Laboratuvarları, adlandırılmış bir hastalıkla ilgili tüm bilimsel ve teknik sorunları takip etmek üzere belirlenmiştir. Amerika, Avrupa, Avusturalya ve uzak doğuda OIE referans laboratuvarlar çok sayıda atanmış olmasına rağmen Orta doğuda az sayıda OIE referans laboratuvar bulunmaktadır. Referans laboratuvarlarda hastalıktan sorumlu olan Uzman,  hastalığın teşhis ve kontrolü ile ilgili konularda bilimsel ve teknik yardım sağlamada ve uzman tavsiyesinde bulunmada, yardımcı olan öncü ve aktif bir araştırmacı olmalıdır. Referans Laboratuvarları ayrıca Üye Ülkelere ait personel için bilimsel ve teknik eğitim sağlamalı ve OIE Laboratuvarı Eşleştirme programı dahil olmak üzere diğer laboratuvar veya kuruluşlarla işbirliği içinde bilimsel ve teknik çalışmaları koordine etmelidir.

İlk çalışmalarına 1894 yılında “Bakteriyoloji hane-i Osmani” çatısı altında başlayan ve 1901 yılından itibaren resmen bağımsız bir Kurum olarak devam eden Pendik Veteriner Kontrol Enstitüsü, 1901 yılından bu yana kuruluş amacı doğrultusunda, Ar-Ge ve Ür-Ge faaliyetlerini sürdürerek ülke hayvancılığına hizmet etmektedir. Enstitümüz Mycoplasma Referans Teşhis Laboratuvarı, 1965 yılında FAO Koyun Hastalıkları Laboratuvarları bünyesinde Mycoplasma Laboratuvarı olarak çalışmalarına başlamış ve bilgi birikimi ve tecrübesiyle 2005 yılından beri ulusal referans laboratuvar olarak koyun, keçi, sığır ve kanatlılar başta olmak üzere hayvanlarda infeksiyon oluşturan mycoplasma etkenlerinin teşhisinde, doğrulamasında, hastalık teşhisi için gerekli hiperimmun serum-antijenler üretimi ile hastalıkların kontrolü amacıyla ise Mycoplasma aşıları üretiminde öncü olmuştur.

Mycoplasma Referans Teşhis Laboratuvarı ile İtalya IZS&AM Enstitüsü OIE Referans Laboratuvarı arasında 01 Haziran 2015 tarihinde imzalanan “Bulaşıcı Sığır Pleuro Pneumonisi (CBPP) OIE Eşleştirme Projesi” 6 Temmuz 2017 de başarı ile tamamlanmış ve proje süresince yapılan işbirliği ile gerek laboratuvar alt yapısı güçlendirilmiş gerekse teşhis ve üretim konularında uluslararası standartlar yakalanmıştır. Projenin akabinde laboratuvar; ulusal ve uluslararası kongre katılımları, metot validasyonları, akreditasyon kapsam genişletme, uluslararası yayınlar, uluslararası referans standartların temini ile çalışmalarına hız vermiştir.

Ülkemizde var olup, keçi sürülerinde sirküle olan Bulaşıcı Keçiciğer Ağrısı Hastalığı (CCPP) ve Kuluçkahane ve Damızlık Kanatlı işletmeleri ile ithal damızlık yumurtalarda rutin kontrolleri gerçekleştirilen Kanatlı Mycoplasma İnfeksiyonlarından Kronik Solunum Yolu İnfeksiyonu (CRD) ve İnfeksiyöz Synovitis (IS) olmak üzere 3 hastalık, önemi ve bölge ihtiyaçları göz önünde bulundurularak OIE Referans Laboratuvar başvuru kapsamı olarak belirlenmiş ve hazırlanan başvuru dosyası Aralık 2018’de OIE’ye sunulmuştur. Şubat 2019’da gerçekleşen “OIE Biyolojik Standartlar Komisyonu” toplantısında başvuru dokümanlarımız yeterlilikleri bakımından incelenmiş ve Delegeler Meclisi Toplantısı sunulmaya uygun bulunmuştur.  Mayıs 2019’da 87.si düzenlenen ve 182 üye ülke delegesinin katıldığı OIE Genel Kurul ve Delegeler Meclisi Toplantısında delegelerin görüşlerine sunulmuş olup, üç farklı hastalıktan OIE Referans Laboratuvar olarak kabul edilmiştir. Bugüne kadar OIE tarafından, Contagious caprine pleuropneumonia konusunda biri Fransa’da, bir diğeri Türkiye’de olmak üzere 2 adet Laboratuvar, Avian mycoplasmosis (Mycoplasma gallisepticum) ile Avian mycoplasmosis (Mycoplasma synoviae) konularında ise dünya genelinde birer adedi Küba’da birer adedi de ülkemizde olmak üzere yalnız 2’şer adet laboratuvar, OIE Referans Laboratuvarı olarak belirlenmiştir.

Laboratuvarımız, OIE Referans Laboratuvarı olarak yukarıda anlatılan görev, yetki ve sorumluklar çerçevesinde, Ülkemize ve öncelikle Bölge Ülkeleri olmak üzere tüm Dünya’ya hizmet vermeye gururla devam edecektir. Hedefimiz, yakın zamanda Brucella ve Sığırların Nodüller Ekzantemi başta olmak üzere diğer Ulusal Referans olduğumuz hastalıklar için de OIE referanslığı alarak, Hayvan Hastalıkları teşhis, eğitim, biyolojik ürün geliştirme gibi stratejik konularda Ülkemizi Dünyada temsil etmek olacaktır.